Nội dung của bài viết dưới đây được tổng hợp từ buổi Seminar “Giải mã ngành hot: Kỹ sư bán hàng” được tổ chức bởi Vietnam Online Career Fair (VOCF) với sự tham dự của ba khách mời:
? Anh Nguyễn Văn Tân – Founder & CEO tại ANTDEMY – Công ty tư vấn Nhân sự và Phát triển nguồn lực tập trung trong lĩnh vực Xây dựng, Dầu khí, Năng lượng, Sản xuất, Hàng hải.
Với kinh nghiệm từng làm đối tác tuyển dụng của các tập đoàn lớn như GE, Jabil, Tetrapak, First Solar, Doosan, Orion Group hay công ty xây dựng như Vinatk (Nhật), TTCL, Shinsei, Archetype, Idemitsu
?Anh Lê Hoàng Nhân – Sales Engineer at Grundfos Vietnam
?Anh Nguyễn Công Hoàng Nam: Services Sales Specialist tại Tetra Pak Vietnam JSC, cựu Key Account Sale Engineer tại KOVIS Engineering & Construction Ltd
SALES ENGINEER LÀ GÌ?
Giải thích vị trí Sales Engineer
Sales Engineer hay còn gọi là Kỹ sư bán hàng là một vị trí chuyên viên bán hàng. Khác với các vị trí sales thông thường, sản phẩm mà Sales Engineer bán có tính chất kỹ thuật cao. Vì vậy vị trí này yêu cầu kiến thức kỹ thuật tốt để có thể giải thích, phân tích và hỗ trợ khách hàng về kỹ thuật.
Tầm quan trọng của vị trí Sales Engineer
Vị trí này có vai trò rất quan trọng trong công ty. Bởi vì tất cả các công ty cung cấp sản phẩm kỹ thuật đều cần có bộ phận Sales Engineer. Và đây là bộ phận mang về doanh thu cho công ty. Ngoài ra đây cũng là vị trí đại diện hình ảnh của công ty vì Sales Engineer sẽ là người tư vấn, hỗ trợ và làm việc trực tiếp với khách hàng.
Cách tổ chức phòng Sales
Nếu ứng tuyển vị trí Sales Engineer bạn có thể làm việc ở 3 nhóm doanh nghiệp chính: hãng (công ty trực tiếp sản xuất và sở hữu sản phẩm đó), công ty phân phối (công ty nhập khẩu và phân phối sản phẩm của một hay nhiều hãng khác nhau), nhà máy (sản xuất các sản phẩm kỹ thuật).
Trong phòng sales của một doanh nghiệp kỹ thuật, lộ trình thăng tiến cơ bản sẽ bao gồm các vị trí
- Sales Engineer/Technical Sales Engineer
- Sales Manager/Project Sales Manager
- Sales Director
CÔNG VIỆC THỰC TẾ CỦA MỘT SALES ENGINEER
Sales engineer là một công việc áp lực cao và yêu cầu di chuyển nhiều. Bởi vì sản phẩm được bán là sản phẩm kỹ thuật có giá trị lớn vì vậy các bạn Sales Engineer thường xuyên phải đến trực tiếp (nhà máy, công trình) để gặp gỡ và tư vấn cho khách hàng. Thời gian đi công tác có khi kéo dài tới hơn nửa tháng. Nếu bạn là người học kỹ thuật nhưng cũng rất xê dịch, giao lưu, gặp gỡ với nhiều người thì đây sẽ là công việc phù hợp với bạn.
Công việc thực tế của một Sales Engineer sẽ bao gồm cả 7 bước trong quy trình bán hàng:
- Gặp gỡ khách hàng
- Định hình dự án
- Phân tích
- Chào giá
- Lên hợp đồng
- Bàn giao, nghiệm thu, hỗ trợ kỹ thuật
- Tài chính, công nợ
CẦN CHUẨN BỊ GÌ KHI ỨNG TUYỂN VỊ TRÍ SALES ENGINEER
Những ứng viên nào sẽ phù hợp với vị trí Sales Engineer
Theo Anh Tân, đối với vị trí Sales Engineer nhà tuyển dụng đang hướng tới những nhóm ứng viên sau:
- Ứng viên đã có kinh nghiệm bán hàng kỹ thuật từ 2 – 3 năm, có kết quả sales tốt (sales record) và kỹ năng phù hợp
- Ứng viên có 1 – 2 năm kinh nghiệm làm vị trí kỹ thuật, có kỹ năng tiếng anh và giao tiếp tốt, muốn chuyển qua làm sales engineer
- Các bạn sinh viên kỹ thuật mới ra trường nhưng năng động, tự tin có những kỹ năng phù hợp
Tùy vào kinh nghiệm của mỗi ứng viên mà vị trí cũng như mức lương nhận được sẽ khác nhau. Đặc thù của công việc này là các bạn ứng viên khi bắt đầu nhận việc sẽ được đào tạo rất kỹ càng và bài bản. Lộ trình đào tạo có thể diễn ra trong vài tháng bao gồm: đào tạo nội bộ, on the job training, đi thực tế công trình, hub training (hình thức đào tạo tập trung của các tập đoàn lớn, thường đào tạo ở nước ngoài)
Cần chuẩn bị gì khi ứng tuyển Sales Engineer
Đối với vị trí này ứng viên cần chuẩn bị kỹ những điều sau:
- Kỹ năng: Ngoại ngữ, kiến thức về kỹ thuật
- Kinh nghiệm: Kinh nghiệm bán hàng, thành tích sales tốt hoặc kinh nghiệm tại các vị trí hỗ trợ kỹ thuật
- Tố chất: Đàm phán, thương lượng, quảng giao
- Thái độ: Đam mê học hỏi, chăm chỉ, cầu tiến trong công việc
Q&A
- Con gái học chuyên ngành hóa thực phẩm có thể làm sales engineer được không?
Trả lời:
Có, chỉ cần em đáp ứng được những yêu cầu của nhà tuyển dụng về kỹ năng, kinh nghiệm, thái độ, tố chất là được.
- Vị trí này có thể làm part-time được không?
Trả lời:
Không. Với một số ngành khác như bảo hiểm, bất động sản thì vị trí sales có thể làm việc part-time được. Tuy nhiên với mảng kỹ thuật thì không. Bởi vì công ty sẽ cần đầu tư rất nhiều thời gian để đào tạo cho bạn về sản phẩm, cách tư vấn cho khách hàng. Và khối lượng kiến thức cần học rất nhiều vì vậy yêu cầu ứng viên có sự tập trung, đầu tư thời gian nếu muốn ra được kết quả tốt.
- Cách tìm kiếm khách hàng nếu là sales engineer?
Trả lời:
Sản phẩm kỹ thuật khá đặc thù giá trị cao và khách hàng là khách hàng doanh nghiệp (B2B). Vậy nên bạn không thể đợi bộ phận marketing chạy quảng cáo để mang thông tin khách hàng về. Để tìm kiếm khách hàng trong ngành này bạn phải bắt đầu từ tìm kiếm thông tin dự án. Công ty nào đang đầu tư dự án này? Đơn vị nào là nhà thầu chính? Từ đó liên hệ với những người phụ trách và đặc biệt là bộ phận mua hàng.
- Có mối quan hệ tốt có phải là một điểm cộng khi ứng tuyển vị trí sales engineer
Mối quan hệ tốt là một điểm cộng nhưng chỉ là một điểm cộng nhỏ thôi khi ứng viên ứng tuyển vị trí này. Bởi vì để bán được sản phẩm, ký được hợp đồng với khách hàng cần rất nhiều yếu tố khác ngoài mối quan hệ.
- Lời khuyên của các anh dành cho các bạn ứng viên
Anh Lê Hoàng Nhân: Hãy chuẩn bị thật kỹ cho mọi cơ hội. Không chuẩn bị gì chính là chuẩn bị cho sự thất bại.
Anh Nguyễn Côn Hoàng Nam: Hãy tận dụng mọi cơ hội có được để đi phỏng vấn, đừng ngại. Mỗi lần đi phỏng vẫn bạn sẽ học thêm được nhiều điều
Anh Nguyễn Văn Tân: Tất cả các anh đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học ngoại ngữ. Vậy nên hãy chắc chắn bạn có khả năng ngoại ngữ tốt ngay khi ra trường nhé.
